scheidingsplein voor ouders

Praktische zaken die geregeld moeten worden

Een scheiding brengt veel veranderingen met zich mee. Emotioneel, praktisch en financieel. Terwijl je midden in een intens proces zit, moeten er tegelijk belangrijke beslissingen worden genomen over wonen, geld, juridische afspraken en de zorg voor de kinderen. Op deze pagina vind je overzichtelijke informatie en handige links die je helpen om stap voor stap orde te brengen in alles wat geregeld moet worden.

Emotionele en praktische ondersteuning

Naast alle zakelijke regelingen is een scheiding vaak ook emotioneel intens. Gevoelens zoals verdriet, boosheid, opluchting, angst en onzekerheid kunnen elkaar snel afwisselen. Veel ouders beschrijven het als een “emotionele achtbaan”. In die tijd moeten ook belangrijke beslissingen worden genomen over de toekomst.

Herken je dit? Dan is het goed om ondersteuning te zoeken, niet alleen voor praktische zaken, maar juist ook voor hoe je je voelt. Denk aan: praten met een vriend(in) of vertrouwd familielid. Contact opnemen met je huisarts of de praktijkondersteuner (POH) die je kan doorverwijzen. Gebruikmaken van een luisterlijn zoals De Luisterlijn (24/7 bereikbaar via 088–0767 000 of www.deluisterlijn.nl). Het vroeg signaleren van hoe je je voelt, helpt om rustiger en bewuster keuzes te maken.

Wat kan de gemeente voor u doen?

Een scheiding heeft vaak ook gevolgen voor het gezin, en zeker voor de kinderen. Om escalatie of langdurige spanning te voorkomen, zijn er in veel gemeenten voorzieningen beschikbaar. Het wijkteam of sociaal team binnen de gemeente kan adviseren of begeleiden bij de scheiding. Soms worden trainingen of groepsbijeenkomsten aangeboden voor ouders of kinderen. Het is slim om te kijken bij jouw gemeente welk aanbod er is, welke kosten (of subsidie) eraan verbonden zijn en hoe je je kunt aanmelden.

Hulp voor ouder én kind

Een gezonde communicatie en duidelijke samenwerking als ouders zijn cruciaal voor de kinderen. Denk hierbij aan: Samen duidelijke afspraken maken over zorgmomenten, school, vrije tijd en vakanties. Opvoedkundige samenwerking: hoe willen jullie opvoeden, wat vinden jullie belangrijk? Inzetten op hulp wanneer dit lastig blijkt: bijvoorbeeld mediation, oudercursussen (zoals Villa Pinedo of GGD-aanbod), workshops voor kinderen. Daarnaast is jeugdhulp beschikbaar wanneer er signalen zijn dat kinderen of ouders extra ondersteuning nodig hebben. Het wijkteam kan met je meedenken en verwijzen.

Wonen

De woonsituatie is misschien wel een van de grootste dingen waar je mee te maken krijgt bij een scheiding. Voor jullie, maar ook voor de kinderen, is dit een grote verandering.

We raden aan om goed na te denken over wat de invloed van de veranderingen zijn op jullie kind(eren). Denk bijvoorbeeld aan: kan het kind naar dezelfde school blijven gaan? Is het prettig voor mijn kind als beide ouders bij elkaar in de buurt blijven wonen? Welke woonsituatie zou voor mijn kind fijn zijn? Hebben we beide een ondersteunend netwerk in de buurt?

Zodra duidelijkheid is over deze vragen is het voor kinderen fijn als ze hierin meegenomen worden. Neem bijvoorbeeld je kind mee naar het bekijken van de nieuwe woning. En laat je kind meedenken over de inrichting van zijn of haar nieuwe kamer.

Waar moet je wonen?

Jullie zijn als ouders samen verantwoordelijk om een goede oplossing te vinden in het belang van de kinderen. Heb je samen een koopwoning? Misschien kan één van jullie blijven wonen, als dat financieel haalbaar is. Vraag zo nodig advies aan een financieel of hypotheekadviseur (let op: dat kan geld kosten). Bij een gezamenlijke huurwoning kan het huurcontract op één naam worden gezet. Neem daarvoor contact op met de verhuurder of woningbouwvereniging. Voor een nieuwe woning kun je terecht bij makelaars, woningbouwverenigingen, antikraakorganisaties of tijdelijke verhuur. Gebruik ook je netwerk. Let bij particuliere huur op oplichting: controleer de adverteerder online met zoekwoorden als fraude of oplichterij.

Wat komt er kijken bij een verhuizing

Op de website van de Rijksoverheid vind je een stappenplan op maat. Vul de vragenlijst in voor persoonlijke tips. Verhuis je naar een andere gemeente? Schrijf je daar in. Dat kan gevolgen hebben voor je bijstandsuitkering of gemeentelijke hulp — vraag dit opnieuw aan in je nieuwe gemeente. Voor vragen kun je terecht bij Burgerzaken van je gemeente. Ook je toeslagen kunnen veranderen. Kijk op de site van de Belastingdienst of vraag advies aan je belastingadviseur.

Laat je goed informeren

Hierboven staan een aantal situaties beschreven, maar iedere situatie is anders. Laat je vooraf goed informeren over jouw specifieke situatie. Je kunt hiervoor terecht bij het Juridisch Loket, een mediator of een advocaat. Ook kun je voor financiële vragen bij je financieel adviseur terecht.

Kom je er echt zelf niet uit met betrekking tot je woonsituatie? Dan kun je ook altijd terecht bij het wijkteam van je gemeente. Zij helpen je weer een stapje verder met bijvoorbeeld: organiseren, je eigen netwerk inschakelen of waar je allemaal nog meer terecht kunt.

scheidingsplein

Geldzaken

Het is fijn en belangrijk dat je zicht krijgt op hoe je er (na de scheiding) financieel voor staat. Hier geven we een overzicht van gratis hulpmiddelen die je hierbij kunnen helpen:

Scheidingsplein video podcast "Geldzaken en Financiën"

Het Scheidingsplein organiseerde een live webinar over geld en financiën bij scheiding. In samenwerking met GGD Zaanstreek-Waterland, GGD Hollands Noorden, Villa Pinedo, Knegtmans Advocaten & Mediators en Alsjeuitelkaargaat.nl gingen experts en ervaringsdeskundigen in gesprek over vragen die veel ouders bezighouden als ze uit elkaar gaan: Waar ga je wonen? Hoe verdeel je de kosten? Hoe voorkom je dat je kinderen last krijgen van financiële stress?

Juridisch

Heb je een huwelijk of een geregistreerd partnerschap met kinderen? Dan wordt de scheiding door de rechter uitgesproken. Je kunt samen een scheiding aanvragen als je het eens bent over de regelzaken. Een mediator kan je hierbij helpen. Een mediator heeft één doel: jullie samen zo goed mogelijk op weg te helpen bij jullie scheiding. Hij of zij werkt dan niet speciaal voor jou of voor je partner. Het gaat erom samen tot goede en eerlijke afspraken te komen. 

Zijn jullie het samen eens geworden? Dan kan een advocaat het verzoek voor de scheiding indienen bij de rechtbank. Komen jullie er niet samen uit? Dan kunnen beiden een eigen advocaat zoeken. Daarna kan een van de partners een eenzijdig verzoek indienen bij de rechtbank. De zaken lopen dan verder via de rechtbank en advocaten.

Het juridisch loket kan helpen bij het geven van advies of het vinden van een mediator of advocaat.

Afspraken en vastleggen

De juridische kant van een scheiding is essentieel. Zonder goede afspraken kunnen later problemen ontstaan. Enkele stappen:

Heb je samen kinderen jonger dan 18? Dan is het verplicht om een ouderschapsplan op te stellen.

Maak een echtscheidingsconvenant waarin jullie afspraken vastleggen over zaken zoals woning, spullen, alimentatie, pensioen en de verdeling van vermogen.

Kies samen een mediator of advocaat om jullie proces te begeleiden, bij onderhandelingen en indien nodig de rechtbankprocedure.

Vergeet niet de scheiding door te geven aan de gemeente, de Belastingdienst en andere instanties zodra de beschikking er is.

Checklist

Overzicht van belangrijke praktische onderwerpen

Hieronder vind je onderwerpen die bijna altijd aan bod komen. Gebruik het als leidraad:

Kinderen

Ouderschapsplan, gezag, omgang, kinderalimentatie.

Woning

Huur of koop, woonlasten, verhuizing, inschrijving gemeente.

Financiën

Vermogens¬verdeling, schulden, toeslagen, verzekeringen, pensioen.

Bezittingen

Inboedel, auto, huisdieren, bijzondere spullen.

Juridisch

Scheiding aanvragen, convenant, mediator/advocaat, registratie.

Ondersteuning

Emotioneel, ouders, kinderen, omgeving.

Voor tools en uitgebreide checklists kun je terecht bij de websites van de Rijksoverheid, Belastingdienst, Uitelkaar.nl en andere gespecialiseerde organisaties.

scheidingsplein

Juridisch

Binnenkort vindt er een gratis bijeenkomst voor ouders plaats in jouw regio!

Een waardevolle informatieve avond, er zijn ervaringsdeskundigen die hun verhaal delen en professionals aanwezig die jou kunnen ondersteunen. Een bijeenkomst geeft altijd nieuwe inzichten en helpt écht.